اجتماعی

حضرت باقر فرمود : « جابر گوید از امام (ع) راجع به آیه 157 سوره ی آل عمران « اگر در راه خدا بمیرید و کشته شوید آمرزش خدا شامل حالتان می شود » پرسیدم : فرمود می دانی راه خدا چیست ؟ گفتم : نه مگر آنکه شما مرا بیاموزید . فرمود : منظور از راه خدا ، را ه علی بن ابی طالب (ع) و فرزندان اوست  پس هر که در راه ولای علی (ع) و یازده فرزندش کشته شود ، در راه خدا کشته شده و هر که در راه ولایت علی (ع) و اولادش در بستر بمیرد در راه خدا مرده است.   (بحار الانوار ج 24  ص12)

امام صادق (ع) فرمود : « درباره ی قول خداوند عزوجل در آیه 73 سوره ی مؤمن آیه 73 :« به راستی که تو ای پیغمبر آنها را به راه راست دعوت می کنی » فرمودند: منظور از صراط مستقیم، ولایت امیرالمؤمنین علی (ع) است. و منظور از آیه 74 سوره مؤمن : « آن کسانی که ایمان ندارند به آخرت از صراط و راه خدا منحرفند »  آن کسانی که ایمان ندارند به آخرت یعنی به ولایت امیر المؤمنین علی(ع) ایمان ندارند، از صراط و راه خدا منحرفند یعنی از راه هدایت امام انحراف دارند و از آن بی بهره اند.   (بحار الانوار ج24 ص14)

 امام باقر (ع): ابو حمزه ثمالی گوید امام (ع) درباره آیه 43 سوره زخرف: « محکم بایست ای پیغمبر درباره آنچه از جانب پروردگارت به تو وحی شد، که تو در راه مستقیمی » فرمودند: یعنی تمسک کن بر آن چیزی که درباره ولایت علی (ع) به تو وحی شده که تو درباره رساندن و ابلاغ ولایت علی (ع) در راه مستقیمی و ولایت علی (ع) همان صراط مستقیم الهی است.    (بحار الانوار ج24 ص23)

امام صادق (ع) فرمود :« درباره ی آیه 64 سوره ی بقره « اگرفضل خدا و رحمتش نبود شما از زیان کاران می شدید » فرمود : منظور از فضل، رسول الله (ص) و رحمتش علی (ع)  و ما ائمه (ع) می باشیم.   (تفسیر برهان ج 31 ص 126) 

اما صادق (ع) فرمود :« درباره ی آیه 1 سوره ی نجم « سوگند به ستاره وقتی که هبوط کند و فرو آید » فرمود: یعنی سوگند به قبر حضرت محمد(ص) وقتی از دنیا برود و منظور از آیه ی 2 همان سوره « که این پیغمبر گمراه نیست و به کجراه نرفته فرمود : یعنی درباره ی برتری و فضیلت علی بن ابی طالب (ع) و فرزندانش و خلافت آنها ، پس از خود گمراه نشده و شما را به گوراهی نمی کشاند و منظور از آیه ی 3 همان سوره « و از روی هوای نفس صحبت نمی کند » فرمود : یعنی علی بن ابی طالب (ع) را ازروی هوا و هوس جانشین و خلیفه پس از خود ننموده است  و آیه ی 4 همان سوره « این نیست جز آنکه به او وحی می شود » یعنی هر چه درباره ی علی (ع) و آل محمد (ص) چیزی جز وحی خداوند نمی باشد.   (بحارالانوار ج24 ص 367 )     

امام رضا(ع) درباره ی آیه 10 سوره ی فاطر « پذیرفته ی خدا می شود سخنان پاکیزه و به سوی او بالا می رود اعمال نیک » فرمودند : منظور از کلام پاکیزه ( کلم الطیب ) لا اله الا الله ، محمد رسول الله ، علی ولی الله است و عمل صالح اعتقاد قلبی به این گفتار است و عمل نمودن بر طبق دستورات ما اهل بیت (ع) می باشد و شرط قبولی اعمال نیک ولایت ما اهل بیت می باشد.  (بحار الانوار ج24 ص358 )      

امام  باقر (ع) : « درباره ی آیه ی 15 سوره ی حج « هر کس گمان می کند که خدا و پیامبرش را در دنیا و آخرت یاری نمی کند طنابی از سقف خانه ی خود بیاویزد و به واسطه ی آن خود را دار بزند و حلق آویز کند آنگاه بنگرد که این کار خشمش را فرو می نشاند یا نه » فرمود : یعنی هر کس گمان می کند خداوند محمد (ص) را به وسیله ی وصی و جانشین اش در دنیا و آخرت یاری نمی کند برود خود را دار بزند و این آیه ی خطاب کنایه آمیز حق تعالی بر مخالفان و دشمنان آل محمد(ص) است.   (بحار الانوار ج 24 ص 359 ) 

حضرت باقر (ع) فرمود در باره ی آیه ی 49 سوره ی مدثر « چه شد که آنان از تذکره گریزانند » منظور از تذکره در آیه فوق ولایت امیر المؤمنین است و آیه ی 50 و 51 همان سوره « مثل ایشان مانند خرهای وحشی است  که فرار می کنند از شیر» یعنی مخالفان و دشمنان آل محمد (ص) هستند که هنگام شنیدن یکی از فضائل ما ائمه (ع) حالشان اینگونه است در آیه ی 52 همان سوره «هر کدام از آنها توقع دارند نامه ای سر گشاده فرستاده شود» یعنی هر یک از مخالفان معتصب ولجوج نسبت به اهل بیت (ع) مایلند برای ولایت آل محمد(ص)خداوند بر ایشان کتابی از آسمان نازل فرماید. در آیه ی 53 همان سوره« بلکه آنان از آخرت ترسی ندارند» منظوراز آخرت، ظهور مهدی آل محمد (ص) و دولت اوست که از مخالفان آل محمحد (ص) انتقام بگیرند.   ( بحار الانور ج 24 ص 327 )     

امام موسی کاظم (ع) فرمود : « شخصی از پدرم امام صادق (ع) تفسیر این آیه را پرسید آیه ی 25 سوره ی معارج « و مؤمنان کسانی هستند که در اموالشان حق معلومی برای سائل و محروم معین گشته » پدرم در پاسخ فرمودند: دقت کن ببین من چه می گویم و خوب مواظب باش چگونه از من نقل می کنی. سائل و محروم در این آیه خیلی محترم هستند و دارای مقام هستند. « سائل » رسول خدا (ص) است که از مردم درخواست حق خمس می نمود و « محروم » علی (ع) و فرزندانش از ائمه طاهرین (ع) که از حق ولایت خود محروم شدند و از حق خمسی که برایشان مقرر شده بود محروم گشته و باز ماندند .   (بحار الانوار ج 24 ص 279 )

امام صادق (ع) فرمودند:« درباره ی آیه ی 1 سوره ی مطففین « وای بر کم فروشان » فرمودند منظور کسانی هستند که حق خمس تو را کم می دهند یا محمد (ص) وآیه  2 همان سوره « کسانی که چون بخواهند از مردم چیزی بگیرند تمام و کمال می گیرند » یعنی وقتی طلب حقوق خود را از غنائم و سود تجارت بر ما مردم می کنند کامل می خواهند و آیه ی 3 همان سوره « و چون چیزی را بخواهند به مردم بدهند از پیمانه کم می کنند » یعنی وقتی خمس آل محمد (ص) ار از آنان طلب نمایند کم می دهند.   (بحار الانوار ج 24 ص 280 )

حضرت رضا علیه السّلام از حضرت صادق علیه السّلام نقل کرد که فرمود: حجت خدا بر مردم تمام نمی شود مگر به وسیله امام زنده‏اى که شناخته شود.

و نیز حضرت باقر علیه السّلام نقل شده در مورد تفسیر آیه «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ» (سوره رعد آیه 7) فرمود: پیامبر اکرم (ص) منذر است و در هر زمانى یک هادى و راهنما از ما خانواده هست که آنها را به دستورات پیامبر راهنمائى می کند، هادیان بعد از پیامبر اکرم (ص) عبارتند از علی بن ابى طالب علیه السّلام سپس جانشینان و یکى پس از دیگرى.

و نیز فضیل گفت از حضرت صادق علیه السّلام در مورد آیه «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ» (سوره رعد آیه 7) پرسیدم، فرمود: هر امامى هادى و راهنماى قرن خویش است براى مردمى که در آن قرن زندگى می کنند.

عبد الریم قصیر نیز از حضرت باقر علیه السّلام در باره آیه «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ» (سوره رعد آیه 7) نقل کرد که فرمود پیامبر اکرم (ص) منذر است و علی هادى است. به خدا قسم این آیه در باره ما خانواده است و تا قیامت راهنمایان از ما خانواده خواهند بود.

و نیز ابو بصیر گفت از حضرت صادق علیه السّلام پرسیدم از معنى آیه «إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرٌ وَ لِکُلِّ قَوْمٍ هادٍ» (سوره رعد آیه 7) فرمود: پیامبر اکرم (ص) منذر و علی هادی است. بگو ببینم امروز هادى از میان ما خانواده وجود دارد؟

عرض کردم: بلی یا بن رسول اللَّه. پیوسته هادیان از شما خانواده بوده، یکى پس از دیگرى تا منتهى به شما شده است.

فرمود: خدا تو را رحمت کند. اگر این آیه فقط در مورد یک شخص باشد و آن شخص بمیرد در نتیجه دستورى که در آیه داده شده و خود احکام قرآن از بین رفته است.

اما چنین نیست، بلکه پیوسته در هر زمان امامى است زنده و معنى این آیه همان طور که براى مردم گذشته وجود داشته براى آیندگان نیز خواهد بود.

و نیز در روایتی پیامبر اکرم (ص) دست بر سینه على نهاد و فرمود: تو هادى و پایه دین و مشعل ایمان و راهنماى واقعى و پیشواى سفید چهرگانى. گواهى می دهم بر این امتیازات براى تو.

{ترجمه جلد هفتم بحار الانوار، ج‏1، ص: 5، به نقل از کتاب بصائر الدرجات}